Cesarz filozof – recenzja książki Marek Aureliusz

Cykl biografii znanych ludzi wydawany przez Państwowy Instytut Wydawniczy to dla wielu miłośników historii jest synonim doskonałej jakości. Tym bardziej cieszy fakt, że oficyna postanowiła wznowić życiorysy sławnych postaci. Jedna z takich publikacji, która niedawno ukazała się na ryku to Marek Aureliusz (drugie wydanie) autorstwa Pierre’a Grimala.

Kilka słów o autorze

Na samym wstępie recenzji należy poświęcić mały akapit tekstu autorowi książki. Pierre Grimal (1912-1996) to były francuski ceniony historyk, który całe swoje życie poświęcił na badanie dziejów starożytnych i był ogromnie zafascynowany antyczną Grecją i Rzymem. Swoją ogromną pasją do minionych czasów zaraził on wielu studentów podczas pracy na Sorbonie, gdzie pracował jako profesor literatury łacińskiej. Był on również autorem kilkudziesięciu naprawdę bardzo dobrych pozycji książkowych, które zostały przetłumaczone na dziesiątki języków. Na rodzimym rynku nakładem PIW również pojawiły się jego prace, zyskując uznanie pasjonatów historii. Trudno wyobrazić sobie więc lepszego autora biografii Marka Aureliusza, niż specjalistę w tematyce starożytnego Rzymu, jakim niewątpliwie był Grimal.

Cesarz filozof

Sama postać Marka Aureliusza nie powinna być obca nawet komuś, kto niespecjalnie interesuje się starożytnym Rzymem. Jego ogromne znaczenie dla cesarstwa, a w konsekwencji całej znanej nam współcześnie historii miało przecież swoje odbicie nawet w popkulturze (filmy, książki). Często określany był on mianem cesarza filozofa, który do samego końca swoich dni był wierny filozofii stoików, która kształtowana całe jego rządy. Był on również autorem „Rozmyślań”, gdzie prowadząc dialog sam ze sobą, określał on swoją złożoną charakterystykę moralną.

Filozoficzny wydźwięk dzieła

Autor jako wielki znawca literatury starożytnej stara się przedstawić, postać Marka Aureliusza właśnie przez pryzmat „Rozmyślań”. Sprawia to, że nie mamy tutaj do czynienia z typową biografią, a sposób przekazana treści jest bardzo nietypowy i dość trudny w odbiorze. Do tego dochodzi jeszcze bardzo specyficzny styl pisarski oraz mocny akcept filozoficzny dzieła. Na pewno nie można odmówić twórcy ogromnej wiedzy o świecie starożytnym (szczególnie Rzymie). Stara się on ukazać w książce, Marka Aureliusza jako cesarza niebywale rozważnego, ważącego słowa i niepodejmującego pochopnych decyzji. W swojej władzy starał się on brać pod uwagę głosy senatu, jak i swoich doradców. W krytycznych sytuacjach potrafił jednak działać zdecydowanie, doskonale zarządzając zarówno krajem, jak i wojskiem. Unikał on jednocześnie wszelkich intryg czy sytuacji mogących zaburzyć jego rozwój wewnętrzny, do którego nieustannie dążył przez cały swoje życie.

Wymagająca treść

Spora dawka wiedzy podana jest tutaj jednak w tak specyficznej i trudnej w odbiorze formie, że spore grono czytelnicze będzie miało problem z wyłapaniem najważniejszych informacji. Autor tak jak zostało to już wspomniane, skupia się bardzo mocno na analizie „Rozmyślań”, całość osadzając w mocno filozoficznej otoczce, często odnosząc się przy tym do greckich filozofów. Jakby tego było mało, w książce nie znajdziemy standardowej chronologii, bowiem rozdziały podzielone są na różne tematyki (np. edukacja, obowiązki władcy, życie intymne itp.), co jeszcze dodatkowo utrudnia odbiór pozycji.

Tytuł mający swoje problemy ale…

Książka Pierre’a Grimala – Marek Aureliusz, pomimo swoich wad to nadal jest jednym z lepszych i najbardziej kompletnych możliwych wybór dla kogoś pragnącego poszerzyć swoją wiedzę historyczną na temat tego cesarza. Należy jednak pamiętać o tym, że aby w pełni docenić recenzowany tytuł i wyciągnąć z niego jak największą dawkę wiedzy, to należy orientować się w przynajmniej podstawach filozofii i realiach starożytnego Rzymu. Jeśli ktoś dopiero zaczyna interesować się tematem, zdecydowanie powinien na początek poszukać czegoś innego i do tej książki dopiero wrócić później.

Dziękuję Państwowemu Instytutowi Wydawniczemu za udostępnienie egzemplarza do recenzji.