Recenzja komiksu – Persepolis.

Persepolis to niezwykle inteligentny, dramatyczny, szczery i dowcipny autobiograficzny obraz młodości Marjane Satrapi, który stał się komiksową klasyką przez naprawdę duże “K”. Jeśli ktoś nie miał jeszcze okazji obcowania z tym arcydziełem, to właśnie pojawia się ku temu doskonała okazja. Wydawnictwo Egmont w ramach serii „Mistrzowie Komiksu” wprowadziło na rynek nowe wydanie tego arcydzieła.

Marjane Satrapi urodziła się w 1979 roku w Raszt (Iran), dorastała zaś w Teheranie. Jej rodzice należeli do aktywnej polityczno-społecznie klasy średniej. Stali się więc oni częścią siły, która przeciwstawiła się i obaliła ostatniego szacha Iranu. Niestety miało to później dla nich dosyć przykre konsekwencje. Władzę w kraju przejęli bowiem muzułmańscy radykałowie, dla których liberalna strona społeczeństwa stanowiła spore zagrożenie. Piętrzące się problemy dotykały również ich dorastającej córki, która obserwowała, jak zmienia się jej kraj.

To właśnie taka tematyka wypełnia szczelnie kolejne strony albumu Persepolis. W dużym uproszczeniu można napisać, że mamy tu do czynienia z autobiograficznym pamiętnikiem (narracja pierwszoosobowa) ukazującym zarówno historię autorki, jak i przemiany w kraju.

Album podzielony został na kilka mniejszych rozdziałów. Początkiem historii jest wspomniana już rewolucja. Na kolejnych stronach autorka oczami dziecka pokazuje czytelnikowi wszystkie ważniejsze wydarzenia, które miały bezpośredni wpływ na życie wielu ludzi. Treść zaprezentowana została w bardzo prosty i przystępny sposób. Nie oznacza to jednak, że w albumie brakuje głębi i skomplikowania. Wraz z dorastaniem i wkroczeniem w wiek nastoletnie zmienia się bowiem również perspektywa samej Satrapi, która zaczyna coraz lepiej rozumieć to, co działo się wokół niej.

Pod wierzchnią warstwą prostoty nie brakuje tutaj treści politycznych, lekkiej dawki humoru, zróżnicowanych poglądów na tematy religijne (np. monolog z Bogiem) czy całej masy ludzkich dramatów. Tytuł eksploruje więc wiele zróżnicowanych zagadnień i każde z nich posiada jakąś głębię. Komiks wręcz w idealny sposób ukazuje historię Iranu na tle zmieniającego się społeczeństwa. Dodatkowo pojawiają się tu treści kierowane wyłącznie do dorosłego czytelnika, jak na przykład sugestywne makabryczne szczegóły tortur.

Jak zostało to już wspomniane, historia opowiadana jest z punktu widzenia dorastającego dziecka. Całość wydaje się więc być czarno-biała (bez szarości). Przejawia się to nie tylko w samym scenariuszu, ale również oprawie graficznej. Rysunki są pozornie proste, ale potrafią jednocześnie oddać desperację i frustrację (zarówno autorki, jak i innych ludzi w jej otoczeniu). Grafika wielokrotnie staje się tu narzędziem, do wymuszenia na czytelniku chwili głębszej refleksji nad tym, co właśnie przeczytał/zobaczył.

Persepolis jest więc zachwycającą i wzruszającą opowieścią o miłości, śmierci, cierpieniu, strachu, buncie, nierównościach społecznych, religii i polityce. Bezsprzecznie mamy tu do czynienia z jednym z tych albumów komiksowych, które powinien przeczytać każdy.

• Scenarzysta: Marjane Satrapi
• Ilustrator: Marjane Satrapi
• Tłumacz: Wojciech Nowicki
• Wydawnictwo: Egmont
• Format: 167×244 mm
• Liczba stron: 352
• Oprawa: twarda
• Papier: offset
• Druk: czarno-biały