Arab przyszłości: Ja, Fadi. Porwany brat tom 1 – recenzja komiksu.

Arab przyszłości: Ja, Fadi. Porwany brat tom 1 to zaskakujący i poruszający powrót Riada Sattoufa do słynnej autobiograficznej sagi. Opowieść ponownie otwiera drzwi do świata pełnego strachu, tęsknoty, niepewności i emocji. To historia o poszukiwaniu rodziny, ale też o szukaniu siebie.

Po sześciu tomach, które zyskały uznanie czytelników na całym świecie, Riad Sattouf ponownie wraca do korzeni. Album Ja, Fadi. Porwany brat tom 1 to bezpośrednia kontynuacja i swoisty spin-off Araba przyszłości. Teoretycznie można sięgnąć po tytuł, nie znając głównej serii, jeśli jednak chce się w pełni zrozumieć tę historię, to warto nadrobić czytelnicze zaległości.

Scenariusz komiksu skupia się tu na Fadiem, młodszym bracie Riada, uprowadzonym przez ich ojca w wieku pięciu lat. Chłopiec został siłą zabrany do Syrii. Młody główny bohater, żyje tu więc w cieniu rodzinnej tragedii. Ta trauma staje się zaś osią całej narracji. Każdy kadr jest przesiąknięty poczuciem braku i gniewu, które prowadzą chłopca do niebezpiecznego świata podejrzeń i obsesji.

Narracja skupia się na autentycznych wspomnieniach Fadiego. Opowieść zaczyna się od szczęśliwego dzieciństwa we Francji. Jest to czas silnej więzi z matką, którą Fadi uważa za najważniejszą osobę na świecie. Intensywność tych wspomnień potęguje późniejsza rozpacz chłopaka. Zostaje on pewnego dnia wywieziony do Tel Maaleh, syryjskiej wioski, niedaleko Homs. Tam ojciec za pomocą manipulacji i kłamstw próbuje przeciągnąć go na swoją stronę. Fadi stopniowo godzi się z nową rzeczywistością. Pomaga mu w tym jego dziecięca odporność, która pozwala na stopniową adaptację do nowego otoczenia. 

Autor bardzo świadomie buduje tutaj rytm opowieści. Krótkie sceny i dialogi, silne wyraziste emocje czy nawet kadry bez tekstu. Wszystko to sprawia, że czytelnik czuje ciężar każdej decyzji bohatera. Trauma towarzyszy Fadiemu w szkole, w rozmowach z rówieśnikami, a nawet w chwilach, które powinny być zwyczajne. Sattouf unika przy tym patosu czy nadmiernie dramatycznej otoczki. Historia jest dzięki temu prosta, surowa i bardzo autentyczna.

Ważną, a być może nawet najważniejszą częścią komiksu jest rozbudowana psychologia postaci (tak jak to miało miejsce w głównej serii). Fadi jako dziecko popełnia błędy, reaguje impulsywnie, wyciąga złe wnioski z pewnych wydarzeń. Czytelnik czuje tu jego gniew, lęk i poczucie winy. To historia o chłopcu, który desperacko próbuje odnaleźć się w nowych realiach, jednocześnie oddalając się emocjonalnie od części swojej rodziny.

Komiks ponadto pokazuje złożone wątki społeczne. Twórca nie boi się pokazać kulturowych napięć, stereotypów i środowiska, które znacząco różne jest od standardów zachodu. Nie należy jednak tego tytułu traktować jako manifestu politycznego. Jest to bowiem przede wszystkim historia skoncentrowana na rodzinnych relacjach i dramacie jednostki.

Choć album jest wyrazisty i potrafi poruszyć odbiorcę, nie jest on pozbawiony pewnych mankamentów. Historia jest tu mniej humorystyczna niż w oryginalnej serii. Niektóre sceny są przez to zbyt przytłaczające ze względu na dramatyzm pokazanych wydarzeń. Tempo narracji jest tu też wyraźnie wolniejsze, a duża ilość otwartych wątków pozostawia pewien niedosyt po zakończeniu lektury pierwszego tomu.

Powodów do narzekania na pewno nie ma jeśli chodzi o oprawę graficzną.  Styl Riada Sattoufa jest surowy, ale też wyjątkowo ekspresyjny i pełen różnorakiej symboliki. Najlepiej widać to w kolorach, które ponownie odzwierciedlają emocje.  Ciepła, żółta tonacja towarzyszy bezpieczeństwu. Natomiast gwałtowne sceny i wybuchy emocji są często w kolorze czerwonym. To jedna z tych opowieści, w których forma wizualna mówi równie dużo, co sam tekst.

Arab przyszłości: Ja, Fadi. Porwany brat tom 1 może nie jest tak rewolucyjny jak główna seria, ale nadal jest to komiks pozostający na długo w pamięci czytelnika. Tom pierwszy to zresztą dopiero początek drogi. Autor obiecuje dalszy rozwój relacji, większe napięcia i głębsze wejście w psychikę bohatera. Jest to więc cykl, który warto śledzić, o ile lubi się dramatyczno-emocjonalne opowieści z głębszym przesłaniem.